Amersfoorts forum voor architectuur, stedenbouw en landschap

2023

2023 is een jaar waar FASadE met plezier op terug kijkt. We kwamen bijeen op bijzondere plekken, maakten programma rond actuele, urgente opgaven en kregen enthousiaste respons. FASadE wil graag iedereen bedanken die hier op wat voor wijze dan ook bij betrokken was: als vrijwilliger, collega, bezoeker, sponsor, spreker, moderator, deelnemer, sparring partner, bewoner, gastvrouw-of heer!

Januari 2023 -  'The proof of the Pudding van Herman Hertzberger' met Laurens Jan ten Kate
Met een volle grote zaal in filmtheater De Lieve Vrouw starten we goed in 2023. De documentaire toont de strijd voor het behoud van het door Hertzberger ontworpen iconische 'Centraal Beheer'-gebouw  in Apeldoorn. Met interessant nagesprek met Laurens Jan ten Kate, architect-directeur van AHH.

Maart 2023 - 'Onder het maaiveld' met intro door Linda Maring
Het bodemleven is in de documentaire op bijzondere wijze in beeld gebracht. Daarbij is duidelijk de relatie gelegd tussen het gebruik van de bodem boven maaiveld en een gezond bodemleven daaronder en het belang daarvan. Linda Maring wist dit in haar introductie helder te vertellen aan de hand van Amersfoortse voorbeelden. In een uitverkochte grote zaal kijken naar parende regenwormen en schimmelstructurren is een fascinerende ervaring.

Maart 2023 - Jane's Walk Vathorst met Eugene Zaaijer en Trudy de Mooy en Portaal
Wandeling door de nieuwe wijk Vathorst met hartverwarmende buurtinitiatieven zoals Sociëteit Pietersplein, Theater De Kamers en Hart van Vathorst. Mooi om te horen hoe de wijk opgroeit, welke initiatieven van het begin zijn verdwenen of gebleven en welke er nu worden geinitieerd. 

April 2023 - Pasklaar door De Jonge Honden: Movement Gym
Bezoek aan de net geopende high-end sportschool in een herbestemd jong monument op De Isselt. Het voormalige Norit-kantoorgebouw is door studioWA! omgetoverd tot een strakke, sfeervolle locatie. De jonge ondernemer Damir Wijdenes sprak over het gedurfde initiatief en de gedachten achter Movement Gym, Derk Sijtsma van StudioWA! gaf uitleg over de opgave en het ontwerp. Naast sportfaciliteiten en personal coaches biedt de plek onder andere kinderopvang, een kapper, lounge, wellness en fysiotherapie.

April 2023 - Young Professionals Borrel
Met een pubquiz over verdroging werd de borrel in Zandfoort aan de Eem afgetrapt.

April 2023 - Architectuurcafé 'Lang zal die leven?'
FASadE was te gast bij DierenPark Amersfoort die dit jaar haar 75e verjaardag viert. Tijdens een korte rondleiding door het Dierenpark Amersfoort door Hylke Steggerda en Erik van Vliet werden verschillende aspecten benoemd die met de water-en verdrogingopgave verbonden zijn. Daarna wist Marijne Kreulen (H+N+S Landschapsarchitecten) helder te duiden hoe het watersysteem van de Utrechtse Heuvelrug functioneert en welke ontwerpopgaven daaraan zijn te verbinden. Dierentuinontwerpers Stef van Campen en Erik van Vliet vertelden hoe zij bij het ontwerpen aan dierentuinen omgaan met klimaatverandering. Tijdens het gesprek onder leiding van Anne-Marit Helmink lichtte wethouder Rutger Dijksterhuis toe dat bouwen vanuit de bodem vraagt om systeemdenken. Water is steeds mee een sturende factor bij woningopgaven gaf Jeroen Heij van Haver Droeze aan. Martijn Bergen van Het Utrechts Landschap vatte het mooi samen: 'de bomen hebben ons niet nodig, maar wij de bomen des te meer.'

Mei 2023 - Van-Stoel-tot-Stadlezing
Architect Marjolein van Eig sprak over haar liefde voor details, de transitie van bouwmaterialen en inspiratiebronnen. Met live-muziek door Musicair. Dit is de eerste Van-Stoel-tot-Stadlezing in een terugkerende reeks, die is geïnspireerd op de jaren '60 TELEAC televisiecursus door architect Jaap Bakema. Daarin sprak hij destijds voor een breed publiek over zijn liefde voor ruimte en het belang van de menselijke maat in verstedelijkingsopgaven. Reactie van een bezoeker: 'Het was ontzettend leuk om de voordracht bij te wonen. Hoe lichtvoetigheid en deskundigheid samengaan.'

Juni 2023 - Dag van de Architectuur
De Jonge Honden waren actief in het Hoefkwartier. Kevin van Leeuwen hield een korte inspiratielezing over hoe je van een wijk een thuis maakt. De placemaking-game in samenwerking met bureau Brick werd zowel op vrijdag als zaterdag gehouden. Het bezoek aan de bijzondere jaren '70 woning, ontworpen door architect Leo Heijdenrijk, was voor veel mensen een mooie ervaring. Met een gastvrije ontvangst door de bewoners en een korte inleiding op leven en werk van Leo Heijdenrijk door programmamaker Irene Edzes. Fietsend door het Etalageproject voorzag architect Gerard Plug deelnemers van achtergrondinformatie. De dag eindigde in het Rietveldpaviljoen, waar het behoorijk warm was. In een volgeboekt filmzaaltje werd de documentaire 'Pioniers van het Nederlandse woonhuis' vertoond in aanwezigheid van architectuurhistoricus en filmproducent Natascha Drabbe. Meubelmaker Harry Hoek, die een mooie bijdrage heeft geleverd aan de tentoonstelling 'Rietveld Raakt' die in het Rietveldpaviljoen te zien is, was aanwezig en ook aan Gon Veltkamp, bewoner van de eerder op de dag bezochte woning, konden vragen worden gesteld.

September 2023 - Jane's Walk door Nieuwland
Onder leiding van Trudy de Mooy voerde de wandeling noordzuid langs plekken als de Wijkboerderij Nieuwland. Bewoner Wim de Haan vertelde dat hier overdag dagopvang is en bewoners er 's avonds bijeen kunnen komen. De wijk die ooit pionier duurzaamheid was is inmiddels vijfentwintig jaar oud. De experimentele zonnepanelen van toen zijn nu gemeengoed. In de Boogkerk werden we ontvangen door René Barkema die vertelde over de sociale initiatieven in de wijk. Architect en bewoner Leon Ansems sprak over hoe hij het ervaart om in Nieuwland te wonen. Het gesprek ging over aanpassingen van bewoners en het belang van handhaving voor behoud van de beeldkwaliteit. Passerende dames werden bevraagd over hoe het is om ouder te worden in deze wijk. Zo zijn de hoge en soms te smalle stoepen voor verbetering vatbaar en zijn auto's wel erg aanwezig in het straatbeeld. Zoals iedere Jane's Walk leverde de tour een diverse indruk van de wijk op en kwamen er mooie verhalen boven.

September 2023 - Nominatie Amersfoort voor European City of the year 2023
Samen met de Jonge Honden van FASadE ging FASadE in gesprek met de internatonale jury van de Academyof Urbanism over de nominatie van Amersfoort als 'European City of the year 2023'. Op 8 november werd in London bekendgemaakt dat Amersfoort zich een heel jaar lang 'Eurpean City of the Year' mag noemen. Daarmee schaart Amersfoort zich bij steden als Berlijn, Kopenhagen, Lissabon, Bilbao, Antwerpen en Edinburgh. Amersfoort is na Rotterdam in 2015 de tweede Nederlandse stad die de Urbanism Award voor European City of the Year wint. 

Oktober 2023 - Architectuurcafé 'Mobiliteit en verdichting'
In de Emmaüskerk in het Soesterkwartier organiseerde FASadE een avond over de relatie tussen mobiliteit, verstedelijking en de kwaliteit van de openbare ruimte. Patrick van der Klooster leidde het gesprek. Ter introductie nam Johan Galjaard ons mee in de historische mobiliteitsontwikkelingen van Amersfoort. Like Bijlsma (Planbureau voor de Leefomgeving) ging in op de verstedelijking rondom stationsknooppunten. Er liggen relevante koppelkansen bij stationsgebieden maar het risico is dat er toch op een standaard manier ontwikkeld wordt. Tanja Vonk (TNO) toonde de maatschappelijke impact van mobiliteit. Is het recht op mobiliteit een grondrecht? Hoe gaan we om met het verschil tussen gelijkheid en gelijke behandeling? En hoe bewaken we de kwaliteit van de leefomgeving ook voor toekomstige generaties? Als supervisor voor de plannen van 'Langs Eem en Spoor' lichtte Jeroen Ruitenbeek toe hoe de ambities van de gemeente doorklinken in de plannen. Verdichting betekent ook het maken van stedelijke openbare ruimte, iets waar Amersfoort nog geen echte precedent in heeft. Verdichting brengt bovendien kansen om huidige openbare ruimte zonder kwaliteit veel beter te maken, zoals het stationsgebied en de verkeersrotonde De Nieuwe Poort. Tijdens het rondetafelgesprek waarbij ook wethouder Tyas Bijlholt aansloot werd er kritisch naar het mobiliteitsdebat gekeken. Is een nieuwe taal voor stedelijke mobiliteit noodzakelijk? De avond werd muzikaal ondersteund door Michiel Buursen

Oktober 2023 - Pasklaar en borrel door Young Urban Professionals
Kevin van Leeuwen (Haver Droeze) verzorgde een tour door Elisabeth Groen en belichtte de grote rol van participatie bij de totstandkoming van het ontwerp. De borrel daarna vond plaats bij het nabijgelegen culturele productiehuis Kosmik

November 2023 - Architectuurfilm 'The promise - architect BV Doshi' inclusief nagesprek met architect Madir Shah, in samenwerking met filmtheater De Lieve Vrouw
Oogstrelende documentaire over het leven en werk van de Indiase architect Balkrishna Doshi. Tijdens het nagesprek met Madir Shah van URBANOFFICE, die jaren werkte met Doshi, toonde Shah een van zijn eigen projecten: het boeiende project Europaplatz in Bern.

December 2023 - Architectuurfilm 'Point of origin. Building a house in Austria' met filmmaker Frans Parthesius, in samenwerking met filmtheater De Lieve Vrouw. In een uitverkochte Grachtenzaal volgden we de realisatie van een spectaculaire villa naar ontwerp van Rem Koolhaas. Tijdens het nagesprek met de filmmaker ging het over de kwaliteit van de film én de villa. Maar ook over het ongemakkelijke gevoel dat veel mensen bekruipt bij het spektakel, de grote hoeveelheid beton, de overweldigende rijkdom van de opdrachtgever. Van Frans Parthesius kregen we een mooie recensie : "Nagenietend wil ik graag het hele team FASadE en team De Lieve Vrouw hartelijk danken voor de geweldige avond afgelopen donderdag! Ik heb erg genoten van het zeer geïnteresseerde en welwillende publiek en was heel blij met de mooie projectie."

foto: Ewerdt Heideman foto: Fred Oosterhuis
FASadE agendeert / Lees meer
FASadE gaat in gesprek over hedendaagse vraagstukken in de stad. Opgaven met betrekking tot architectuur, stedenbouw en landschapsontwerp worden aangekaart en uitgelicht in debatten, lezingen en excursies. Kijk in onze agenda voor een overzicht van onze activiteiten!