Het principe van de hofwoning bestaat al lang. Vanaf de 12e eeuw worden er in Nederland hofjes gebouwd. Hiermee werd een beschutte woonvorm voor (meestal) oudere bewoners gecreëerd om ze een onbezorgde oude dag te verschaffen. Tegenwoordig is het binnenterrein bij deze woningen vaak een gemeenschappelijke tuin en vormt het een oase van rust in de drukke Nederlandse binnensteden. IRIS architecten werd door Van Bekkum gevraagd om een zogenaamde ‘architectonische special’ te ontwerpen. Dat is een eigentijdse interpretatie van zo’n hofje geworden.
De Laakse Tuinen in Amersfoort Vathorst is een uitbreidingswijk ontworpen door West8, met als thema het tuindorp: ruim opgezet, grote tuinen, veel groen en waterrijk. Binnen deze wijk zijn een aantal ‘specials’ aangewezen, waar dit hof er één van is. Net als bij het historische type hofwoning zijn openbaar en privé op een andere manier met elkaar verweven dan we gewend zijn: aan de buitenzijde geeft het niet prijs wat zich binnenin afspeelt. In het hof is sprake van semipublieke ruimte waar de voorbijganger niet zo snel naar binnen loopt, maar de postbezorger wel weet dat hij daar de voordeur kan vinden. Hoewel de hofwoning dus al eeuwen bestaat, is er hier een eigentijdse variant van gemaakt met strakke lijnen en fijne detaillering. Grote glasoppervlakken afgewisseld met een robuust metselwerk. Anders dan bij de oude hofjes zijn de woningen niet klein maar juist ruim en ruimtelijk, ondermeer door gebruik van vides en hoge ruimten onder de kap. Doordat alle hoofdfuncties op de begane grond liggen zijn de woningen levensloopbestendig. Die onbezorgde oude dag is dus nog altijd mogelijk.
Iedere woning heeft een dubbel sheddak, waardoor een nieuw type is ontstaan; geen twee-onder-een-kapwoning; maar een één-onder-twee-kappenwoning. Door de woningen op een ingenieuze wijze te koppelen, spiegelen en draaien ontstaat een spannend ensemble.
Binnen de groene meanderende zoom van de Laakse Tuinen vormt dit nieuwe hofje een frisse uitzondering op de traditionele verkaveling. De aankondiging van het hof wordt subtiel vormgegeven met licht gebogen tuinmuren. Het zorgt voor de dunne scheidslijn tussen privé en openbaar. Een scheiding die hoort bij hofwoningen en die ook zo goed past in de Laakse Tuinen als groen tuindorp.
2022
