door Johan Galjaard, Stedenbouwkundige en lid programmaraad FASadE

De vorige gemeenteraad heeft besloten om het huidige stadhuis te verlaten en gekozen voor een nieuwe locatie: het Trapezium-terrein aan de noordkant van de spoorlijn. De voorbereidingen zijn in gang gezet en de aanbesteding is gestart. Eigenlijk geen goed moment om de stadhuisvraag weer eens aan de orde te stellen, ware het niet dat de covid-pandemie het denken over werkplekken en het gebruik van kantoren flink heeft opgeschud. En behalve een raadzaal en representatieve ruimten is een stadhuis natuurlijk ook gewoon een kantoor.

De afgelopen twee jaar bleek dat Nederland opeens meer kantoorruimte heeft dan nodig is. Veel mensen moesten vanuit huis gaan werken en dat bleek niet alleen mee te vallen maar zelfs voordelen te hebben. Werkgevers waren verrast over de flexibiliteit van hun medewerkers en keken met gemengde gevoelens naar hun lege kantoorvloeren. Ook het stadhuis van Amersfoort was zo’n leeg gebouw want de meeste ambtenaren werkten lange tijd thuis. En de gemeente is ook een werkgever die te maken heeft met medewerkers die misschien wel liever voor een deel van de week thuis werken dan op het stadhuis.

Je zou denken, een goed moment om nog eens over nieuwbouw na te denken. Nu het stadhuis opeens ruim in haar jas zit, is een gefaseerde renovatie niet lastig meer. Er is altijd wel een deel dat niet in gebruik is en onderhanden kan worden genomen. Misschien is het huidige stadhuis wel te groot en dan kan een deel zelfs worden afgestoten. Dat is eenvoudiger dan het gehele gebouw aan een nieuwe gebruiker over te doen. Het lijkt erop dat de cultuursector er wel zin in heeft maar het ombouwen van het huidige gebouw tot een zalencomplex is niet eenvoudig zonder sloop.

Ruimtelijk gezien is de huidige locatie optimaal: aan de rand van de binnenstad met enkele historische panden als deel van het complex, aan de Stadsring waar alle radiale wegen van de stad op uitkomen, niet ver van het centraal station, dichtbij belangrijke ontwikkelgebieden en op slechts een steenworp afstand van de Eem. Wat ook pleit voor het huidige stadhuis dat renovatie bespaard op het gebruik van energie en grondstoffen en dat past bij een stad die groen, duurzaam en circulair wil zijn. Wanneer het gevolg van nieuwbouw dan ook nog een minder goede stadhuislocatie is, slechts bereikbaar via De Nieuwe Poort, dan zou een nieuwe afweging wel eens in het voordeel van het oude stadhuis kunnen uitvallen.

Lees ook de columns die eerder verschenen.